ساعت ۲۴ روز ۲۴ آبان ماه سال ۹۸ اتفاق بزرگ دیگری دراقتصاد کشور رقم خورد،اتفاقی که به گفته متولیان در راستای کاهش مصرف بنزین و جلوگیری از قاچاق بنزین صورت گرفت. براساس اطلاعیه شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی بر این اساس، زین پس قیمت بنزین سهمیهای ۱۵۰۰ تومان و بنزین آزاد ۳۰۰۰ تومان شد.
همراستا با این مهم و نگرانی هایی که دراین زمینه وجود داشت اما نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور هدف از اجرای طرح مدیریت مصرف سوخت و اصلاح قیمت بنزین را حمایت معیشتی از ۱۸ میلیون خانوار عنوان کرد و گفت: این طرح در راستای مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سه قوه اجرا شده و در سالهای اخیر با افزایش مصرف بنزین کارشناسان اظهار نظر میکردند که اگر بنزین سهمیه بندی شود و در قیمت آن اصلاحی صورت گیرد میتواند باعث کنترل مصرف شود.
به باور نوبخت ؛ دولت در شش سال گذشته فقط دو بار اصلاح قیمت انجام داد و منابعی که از آن حاصل شد بیشتر صرف پرداخت به خانوادههای نیازمند و تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و بهزیستی شد.
وی در سخنان خود به تشریح طرح حمایت معیشتی دولت خبرداد و با تأکید بر اینکه این بار نیز رئیس جمهور نظر داشت که اگر قرار است اصلاحی در قیمت بنزین انجام شود حتماً باید منابع آن به مردم پرداخت شود افزود: از این جهت با تعریفی که صورت گرفت و در شورای عالی هماهنگی اقتصادی سه قوه به تصویب رسید، قرار بر این شد که ۱۰۰ درصد منابع حاصل از اصلاح قیمتها و سهمیه بندی به صورت حمایت معیشتی بین خانوارهای مورد نظر توزیع شود.
به گفته نوبخت ؛ جامعه هدف بیش از ۱۸ میلیون خانوار (بیش از ۶۰ میلیون نفر) را تشکیل میدهد ودر همین راستا، شرکت ملی پخش فراوردههای نفتی موظف شد همه منابع حاصل از این برنامه را در یک حساب مشخص که به همین عنوان نزد خزانه افتتاح خواهد شد واریز کند. همچنین وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز موظف شد با ضوابطی که دارد؛ فهرستی از این ۱۸ میلیون خانوار یا همان ۶۰ میلیون نفر مورد نظر را آماده کند. سازمان برنامه و بودجه نیز موظف شد همه مبالغی که به حساب واریز میشود بین این خانوارها که از یک نفر تا پنج نفر هستند به صورت ماهانه در قالب مبالغی بین ۵۵ تا ۲۰۵ هزار تومان پرداخت کند.
براساس اظهار نظر نوبخت از این به بعد این سازمان هر ماه سه پرداختی خواهد داشت؛ یک حقوق و مزایا و پرداختهای مربوط به طرحهای عمرانی که هر ماه از خزانه صورت میگیرد، دوم پرداخت یارانهها که معمولاً ۲۶ هر ماه انجام میشود و از این به بعد پرداخت دیگری نیز صورت میگیرد که در قالب بستههای حمایت معیشتی خواهد بود. همچنین طوری برنامه ریزی کرده ایم که بلافاصله پس از اجرای طرح و حداکثر یک هفته تا ده روز آینده همه وجوه به حساب
سرپرست خانوار واریز شود.
پیشبینی درآمد سالانه ۴۰هزار میلیارد تومانی
البته بررسیهای صورت گرفته در سازمان برنامه و بودجه نشان میدهد از محل افزایش و اصلاح قیمت بنزین ماهیانه رقمی نزدیک به ۳ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان درآمد ایجاد می شود، از سوی دیگر با توجه به طرح دولت برای کمک به ۱۸ میلیون خانوار ایرانی به نظر می رسد رقمی بین ۳ هزار تا ۳ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان در هر ماه برای این طرح به عنوان هزینه در نظر گرفته شده باشد.
بر اساس مصوبه سران قوا شرط اصلی افزایش قیمت بنزین این بود که تمامی درآمدهای حاصل از این سیاست به حساب خانوارهای غیرثروتمند واریز شود. بر این اساس این درآمد هیچگونه اتصالی به بودجه عمومی نداشته و برای کسری بودجه از درآمدهای مذکور استفاده نخواهد شد.آنطور که اشاره شد بر اساس بررسیهای انجام شده ماهیانه رقمی نزدیک به ۳۰۰ میلیارد تومان مابه التفاوت از محل افزایش قیمت بنزین و کمک به ۱۸ میلیون خانوار ایجاد می شود.
بر اساس توافقات انجام شده مابه التفاوت ریالی که در سال به ۳ هزار میلیارد تومان بالغ میشود بسته به مدل هایی که دولت تعریف می کند به حساب سرپرستان خانوار واریز خواهد شد. نکته جالب توجه این که ممکن است با افزایش قیمت بنزین میزان مصرف عمومی در کشور کاهش پیدا کرده و به این ترتیب میزان درآمد حاصل از افزایش قیمت بنزین نیز تا حدودی کاهش یابد که باید این موضوع را در بحث ما به التفاوت نهایی لحاظ کرد.
نکته مهم دیگر اینکه بحث واریز یارانه نقدی از کمک نقدی جدید دولت به ۱۸ میلیون خانوار ایرانی جدا بوده و حتی این مبلغ نیز با همدیگر متفاوت می باشد. بر این اساس رویه جاری ۲۶ مهرماه رقم مربوط به یارانه های نقدی به حساب سرپرستان خانوار واریز خواهد شد و به احتمال زیاد بر بر اساس هماهنگی صورت گرفته در همان حساب و در زمان دیگر (احتمالا ابتدای ماه ) رقم مربوط به کمک نقدی به خانوارهای ایرانی واریز خواهد شد.
گرانی بنزین به نفع مردم است
همراستا با این اتفاق ؛روز گذشته رئیس جمهور با تاکید بر ضرورت و اهمیت اقدام دولت در افزایش نرخ بنزین و کمک به خانوارهای ضعیف و متوسط کشور از محل درآمد حاصل از آن،گفت: این کار به نفع مردم و اقشار تحت فشار جامعه بوده و میتواند در حل مشکلات آنان مفید و موثر باشد.
وی با بیان اینکه دولت مدت ها به دنبال آن بود تا از طریقی بتواند از اقشار ضعیف کشور که بواسطه شرایط اقتصادی در فشار هستند،حمایت و به آنها کمک کند، اما به دلیل کمبود منابع درآمدی و بودجه توان اجرای آن وجود نداشت تصریح کرد: امروز اقشاری در جامعه هستند که در زندگی خود با مشکلات مواجه هستند، فشارهای اقتصادی شدید در سال ۹۷ و ۹۸ به زندگی مردم وارد شد و دولت می خواهد در حد تامین نیازمندی های ضروری، حمایتی از مردم کرده و به خانواده هایی که احساس می کنیم در فشار بیشتر هستند کمکی کرده باشیم.
وی با بیان اینکه برای تعیین اقشار ضعیف جامعه نیاز به آمار و ارقام دقیق داریم اما در همین حدی که امکان تشخیص وجود دارد می توانیم جامعه را به دو بخش تقسیم کنیم، گفت: بر این اساس حدود ۷۵ درصد در شرایط فشار قرار دارند و حدود ۲۵ درصد هم شرایط زندگی شان خوب است و بر مبنای محاسبات ۱۸ تا ۱۹ میلیون خانوار و جمعیتی در حدود ۶۰ میلیون نفر مشمول طرح حمایتی دولت خواهند بود و این مبلغ هم کمک به فرد نبوده و کمک به خانوار به شمار می رود.
رئیس جمهور با بیان اینکه تلاش ما این است بتوانیم این مبلغ را ماهیانه به حساب خانوارها پرداخت کنیم و در اوایل آذر ماه اولین نوبت آن پرداخت شود، گفت: این اقدام برای اقشار مستضعف جامعه کمک کوچکی به شمار می رود و در مجموع اصل این کار ضروری است.
روحانی تصریح کرد: برخی معتقد بودند که قیمت انرژی در ایران با قیمت آن در کشورهای منطقه فاصله زیادی دارد که البته این موضوع موجب ایجاد مفاسدی از جمله قاچاق خواهد بود و اگر بخواهیم این معضل را از بین ببریم باید به گونه ای قیمت را افزایش دهیم که تقریبا با قیمت انرژی در کشورهای همسایه برابری داشته باشد و ما با آن مخالفت کردیم.
وی افزود: البته این اقدام از سوی دولت انجام نشد به خاطر این بود که معتقد بودیم این افزایش قیمت به نرخ هایی مثل ۵ هزار تومان برای هر لیتر بر زندگی مردم تاثیر مستقیم داشته و موجب افزایش تورم خواهد بود.
به گفته روحانی هدف اصلی از این اقدام این بود که از یک طرف فشار زیاد به مردم وارد نشود و از سوی دیگر برای کسانی که مصرف روزانه معمول دارند نرخ بنزین گران نشود. به همین دلیل ۶۰ لیتر را با یک نرخ و نرخ آزاد را به گونه دیگر تعیین کردیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه ۴ سال است که دولت نسبت به تغییر نرخ بنزین اقدامی نکرده است و امروز بعد از ۴ سال این اقدام انجام شده است گفت: باید این را برای مردم توضیح دهیم که این اقدام به نفع آنان خواهد بود و دولت علیرغم مشکلات اقتصادی که دارد هرگز قصد برداشت از این پول را نداشته و هر چه درآمد از این محل عاید شود به خانوارها بازخواهد گشت.
روحانی افزود: هیچ کس تصور نکند چون شرایط اقتصادی دولت سخت شده دست به این اقدام زده است تا بخواهد بودجه خود را جبران کند؛ هرگز اینطور نیست و ریالی از این پول به خزانه نخواهد رفت.رئیس جمهور گفت: این کار به نفع مردم و اقشار تحت فشار جامعه بوده و می تواند مفید و موثر باشد.